Στα πλαίσια του αποθετηρίου βιβλιοκριτικών και παρουσιάσεων ακολουθεί βιβλιοκριτική για τη “Σκακιστική Νουβέλα” του Στέφαν Τσβάιχ. Παρουσιάζεται η έκδοση του 2010 από τις εκδόσεις Άγρα, σε μετάφραση Μαρίας Αγγελίδου.

      Η μικρή αυτή ιστορία εκτυλίσσεται κατά την περίοδο ανόδου του Ναζισμού, ένα χρόνο μετά την προσάρτηση της Αυστρίας από τη Γερμανία, σε ένα υπερωκεάνιο, εν πλω από Νέα Υόρκη προς Μπουένος Άιρες. Κεντρικά πρόσωπα ο Δρ. Μπ. και ο Μίρκο Τσέντοβιτς, παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι.

     (από το οπισθόφυλλο)

     Στο πλοίο, με δρομολόγιο από τη Νέα Υόρκη στο Ρίο και το Μπουένος Άιρες, όπου αρκετοί Ευρωπαίοι επιβάτες, φεύγοντας μακριά από τη βία και τη σύγχυση του Ναζισμού, αναζητούν καταφύγιο στην Αργεντινή και τη Βραζιλία ως τόπο εξορίας και ελπίδας, ο δρ. Μπ. αντιμετωπίζει σε μία παρτίδα σκακιού τον Μίρκο Τσέντοβιτς, τον σκοτεινό παγκόσμιο πρωταθλητή.

    Ο συγγραφέας αναπτύσσει με μεγαλειώδη τρόπο το θέμα του πνευματικού εγκλεισμού που δεν μπορεί να βρει διέξοδο παρά στην τρέλα. Ο δρ. Μπ., πριν ταξιδέψει, υπέστη από τους Ναζί μία ιδιαίτερη φυλάκιση σ’ ένα εντελώς άδειο δωμάτιο ξενοδοχείου, χωρίς τίποτα να μπορεί ν’ απασχολήσει ή να διασκεδάσει το μυαλό του, μέχρι που ανακάλυψε ένα εγχειρίδιο με παρτίδες σκακιού που άρχισε ν’ αποστηθίζει και να ξαναπαίζει από μνήμης. Έχοντας εξαντλήσει τις πηγές του βιβλίου, το μυαλό του τον οδήγησε σε παρτίδες με αντίπαλο τον εαυτό του κι έτσι άρχισε να υποβάλλεται σε μια σχιζοφρενική διάλυση που επρόκειτο να αποβεί μοιραία. Συνέχεια ανάγνωσης

Χάρτης του νησιού των θησαυρών από την έκδοση του 1883 που φιλοτέχνησε ο Cassel.

    Δε θα μπορούσε να λείπει από το αποθετήριο βιβλιοπροτάσεών μας η θρυλική πειρατική περιπέτεια: «Το νησί των θησαυρών» του Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον. Μία από τις πληρέστερες εκδόσεις από το πρωτότυπο αγγλικό κείμενο – μαζί με το χάρτη του νησιού – είναι αυτή των Penguin Classics από τον ιστορικό εκδοτικό οίκο Penguin Books, η οποία καταλαμβάνει 224 σελίδες.

    Τα γεγονότα της ιστορίας εξελίσσονται στα μέσα του 17ου αιώνα. Η ιστορία ξεκινά από τις Αγγλικές ακτές για να καταλήξει σε ένα άγνωστο νησί, όπου είναι θαμμένος ο θησαυρός του διαβόητου πειρατή Καπετάν Φλιντ. Κεντρικό θέμα του βιβλίου είναι η ναυτική αποστολή για την ανεύρεση του θησαυρού, βάσει ενός χάρτη. Βασικός αφηγητής είναι ο νεαρός Τζιμ Χώκινς και ο γιατρός Δρ. Λάιβζι, που αναλαμβάνει τα ηνία της διήγησης στα κεφάλαια που αγνοείται η τυχή του νεαρού Χώκινς. Υπάρχουν πολλοί σημαντικοί χαρακτήρες, αλλά πέρα από τους δύο προαναφερόμενους αφηγητές, ξεχωρίζει από τη μεριά των «κακών» η θρυλική φιγούρα του Λονγκ Τζον Σίλβερ, του πειρατή με το ένα ξύλινο πόδι.

    Όταν ένας ποτισμένος στο ρούμι γερο – θαλασσόλυκος πεθαίνει στο πανδοχείο του «Ναυάρχου Μπένμποου», ο νεαρός Τζιμ Χώκινς βρίσκει το κλειδί του μυθικού θησαυρού του Καπετάν Φλιντ. Στα υπάρχοντα του μπουκανιέρου, βρίσκει κρυμμένο το χάρτη που υποδεικνύει τη θέση του θαμμένου θησαυρού, κάτι που αναζητούν και παλιοί σύντροφοι του Καπετάν Φλιντ. Όμως ο Τζιμ κατορθώνει να ξεγλιστρήσει με τη βοήθεια και της επέμβασης των αρχών, που έχουν καλέσει ο πυργοδεσπότης Τριλώνεϋ και ο Δρ. Λάιβζι.

   Έτσι ξεκινά μία θαλασσινή περιπέτεια. Προτού βρεθεί ο θησαυρός, ο Τζιμ και οι συνταξιδιώτες του στη σκούνα «Ισπανιόλα» θα πρέπει να αντιμετωπίσουν την ανταρσία και τον επακόλουθο αγώνα επιβίωσης στο ερημονήσι ενάντια στους αιμοδιψείς στασιαστές (αρκετοί εκ των οποίων είναι πρώην πειρατές και μέλη του πληρώματος του Καπετάν Φλιντ).

   Ο νεαρός Τζιμ Χώκινς είναι ο κεντρικός ήρωας και αφηγητής της ιστορίας. Είναι ένας νεαρός έφηβος, με ευγενικό παρουσιαστικό και μοναχογιός του πανδοχέα του «Ναυάρχου Μπένμποου». Όπως κάθε παιδί στην ηλικία του, η φαντασία του οργιάζει, ενώ μετά και το θάνατο του πατέρα του, τη μονοτονία της ζωής τους έρχεται να διαταράξει μία σειρά γεγονότων, που θα τον οδηγήσουν να γίνει μέρος μιας ναυτικής περιπέτειας από αυτές που ονειρευόταν και άκουγε μόνο από περαστικούς. Κατά τη διάρκεια της περιπέτειας, αποδεικνύεται εύστροφος, τολμηρός και πολυμήχανος, με μία αδιαμφισβήτη ποιότητα χαρακτήρα, ακεραιότητα και ακλόνητη προσήλωση σε έναν άγραφο κώδικα ηθικής που τηρεί ως το τέλος. Συνέχεια ανάγνωσης